NAWIGATOR:      Strona główna -> Emerytury z trzech filarów -> NIK o reformie emerytalnej -> Spis treści
 

| Poprzednia strona | Następna strona |

II. CZĘŚĆ SZCZEGÓŁOWA

1. Charakterystyka stanu prawnego

Podstawowe uregulowania dotyczące zagadnień będących przedmiotem omawianej kontroli zostały zawarte w trzech ustawach, tj.:

  • ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwana dalej również "ustawą o sus" - Dz. U. Nr 137, poz. 887, ze zm.) - zawierającej uregulowania stanowiące podstawę do funkcjonowania całego systemu emerytalnego, w tym jego kapitałowej części;
  • ustawie z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (zwana dalej również "ustawą o offe" - Dz. U. Nr 139, poz. 934, ze zm.), która jest podstawowym aktem prawnym wprowadzającym kapitałowe formy ubezpieczeń emerytalnych, regulując przede wszystkim działanie kapitałowych ubezpieczeń obowiązkowych;
  • ustawie z dnia 22 sierpnia 1997 r. o pracowniczych programach emerytalnych (zwana dalej również "ustawą o ppe" - T.j. Dz. U. z 2001 r. Nr 60, poz. 623), która zawiera uregulowania w zakresie kapitałowych ubezpieczeń dobrowolnych.

Akty prawne dotyczące kapitałowej części reformy emerytalnej były, od chwili ich wejścia w życie, wielokrotnie nowelizowane.

    Zmiany przepisów miały na celu przede wszystkim uzupełnienia braków w regulacji poszczególnych zagadnień oraz usprawnienia działania systemu. Ponadto w związku z opóźnieniami we wprowadzaniu przez ZUS systemu indywidualnych kont ubezpieczeniowych, przesunięciu z 1 stycznia 1999 r. na 1 kwietnia 1999 r. uległ termin wejścia w życie ustaw wprowadzających kapitałową część reformy. Ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych - do stycznia 2001 - była nowelizowana sześciokrotnie. Istotne zmiany dotyczyły m.in.: zwrotu i rozliczenia przez OFE nienależnie otrzymanej z ZUS składki, zasad pokrywania szeregu kosztów i rozszerzenia odpowiedzialności za nieprawidłowo prowadzoną akwizycję. Kapitałową część ubezpieczeń emerytalnych regulują ponadto 24 rozporządzenia wykonawcze (spośród nich 4 były nowelizowane częściowo, a w trzech przypadkach wydano nowe akty wykonawcze). Ustawa o pracowniczych programach emerytalnych była nowelizowana trzykrotnie. Najważniejsza nowelizacja weszła w życie z dniem 15 kwietnia 2000 r. Nowelizacja dotyczyła m.in. postanowienia, że składkę podstawową do pracowniczego programu emerytalnego będzie płacić pracodawca (natomiast pracownik może opłacać ze swojego wynagrodzenia składki dodatkowe). Ma to istotne znaczenie m.in. dla organizowania PPE w instytucjach sfery budżetowej, gdyż uczestnictwo pracowników tej sfery w PPE zależy m.in. od możliwości finansowych budżetu.

Podstawowe znaczenie dla wdrożenia i funkcjonowania w początkowym okresie kapitałowych form systemu ubezpieczeń społecznych miało działanie takich podmiotów jak: Minister Pracy i Polityki Socjalnej, Pełnomocnik Rządu do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego, Urząd Nadzoru nad Funduszami Emerytalnymi, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Powszechne Towarzystwa Emerytalne oraz Otwarte Fundusze Emerytalne.

  • 1.1. Uchwałą nr 73 z dnia 2 lipca 1996 r. (Uchwała nr 73 Rady Ministrów z dnia 2 lipca 1996 r. w sprawie powołania Międzyresortowego Zespołu do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego - M.P. Nr 45, poz. 435) Rada Ministrów powołała Międzyresortowy Zespół do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego. Przewodniczącym tego Zespołu, zgodnie z postanowieniami tej uchwały, został Minister Pracy i Polityki Socjalnej (pełniący jednocześnie funkcję Pełnomocnika Rządu do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego). W skład Zespołu weszli m.in. przedstawiciele szeregu resortów.

      Zespół ten przejął zadania należące dotychczas do Międzyresortowego Zespołu II do Spraw Reformy Systemu Zabezpieczenia Społecznego, powołanego uchwałą nr 50/94 Rady Ministrów z dnia 12 lipca 1994 r. w sprawie powołania międzyresortowych zespołów do realizacji programu społeczno-gospodarczego, który tym samym uległ likwidacji.

    Do zadań omawianego Zespołu (§ 2 ust. 1 uchwały) należało w szczególności:

      1) rozpatrywanie projektów aktów prawnych, przedstawianych przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego,
      2) inicjowanie opracowania ekspertyz, materiałów studyjnych, prognoz i opinii dotyczących projektów aktów prawnych, wnoszonych przez Pełnomocnika Rządu,
      3) konsultowanie działań organów administracji rządowej w aspekcie ich związków z reformą zabezpieczenia społecznego.
    Zgodnie z § 6 ust. 1 omawianej uchwały, Zespół mógł m.in. określać sposoby i terminy wykonania prac mających na celu przygotowanie projektu aktu prawnego oraz wskazywać organy odpowiedzialne za ich wykonanie.

    Zarządzeniem nr 10 z dnia 23 lutego 1998 r. Prezes Rady Ministrów zlikwidował dotychczasowy Międzyresortowy Zespół do Spraw Reformy Zabezpieczenia Społecznego i powołał w jego miejsce zespół o identycznej nazwie i takich samych zadaniach jako organ pomocniczy Rady Ministrów.

 

| Poprzednia strona | Następna strona |


 NAWIGATOR:      Strona główna -> Emerytury z trzech filarów -> NIK o reformie emerytalnej -> Spis treści